สเตฟานี วิลสัน ผู้หญิงผิวสีคนที่สองที่จะได้เดินทางสู่อวกาศ เป็นหนึ่งในผู้ที่มีโอกาสอย่างมากที่จะได้กลายเป็นผู้หญิงคนแรกที่เหยียบดวงจันทร์

ในวันจันทร์ที่ 29 ส.ค.นี้ จรวดรุ่นใหม่ในระบบปล่อยตัวสู่อวกาศ (Space Launch System - SLS) ขององค์การนาซา จะนำยานโอไรออน (Orion capsule) ออกจากวงโคจรโลก ก่อนพุ่งทะยานไปบินทดสอบวนรอบดวงจันทร์ เพื่อเตรียมนำมนุษย์อวกาศกลับไปเหยียบที่นั่นอีกครั้ง ภายใน 3-4 ปีข้างหน้า

.

ภารกิจภายใต้ชื่อ "อาร์ทิมิส 1" (Artemis I ) เป็นเสมือนจุดเริ่มต้นของเส้นทางประวัติศาสตร์สายใหม่ ที่จะนำมนุษยชาติหวนคืนไปประทับรอยเท้าบนพื้นผิวดวงจันทร์อีกครั้ง หลังร้างลาไปนานถึงครึ่งศตวรรษ นับแต่ภารกิจอะพอลโล 17 เมื่อปี 1972 สิ้นสุดลง

.

นอกจากจะเป็นภารกิจเพื่อการสำรวจอวกาศแล้ว โครงการอาร์ทิมิส 1, 2, และ 3 ยังเป็นภารกิจเพื่อส่งเสริมความเท่าเทียมในสังคมอเมริกัน โดยมีจุดมุ่งหมายให้ผู้หญิงและคนผิวสีเชื้อชาติต่าง ๆ เข้ามามีส่วนร่วมและบทบาทสำคัญในแวดวง STEM (วิทยาศาสตร์, เทคโนโลยี, วิศวกรรม, คณิตศาสตร์) ที่ผู้ชายผิวขาวครอบครองอยู่ในสัดส่วนที่สูงขึ้น

.

การซ้อมใหญ่เพื่อเดินทางครั้งประวัติศาสตร์

.
จรวด SLS ที่บรรทุกยานโอไรออน พร้อมจะทะยานขึ้นจากศูนย์อวกาศเคนเนดีที่รัฐฟลอริดาภายใน 2 ชั่วโมง นับแต่เวลา 08.33 น. ของวันที่ 29 ส.ค. ตามเวลาท้องถิ่น หรือตรงกับ 18.33 น. ตามเวลาในประเทศไทยเป็นต้นไป

.

มนุษย์เหยียบพื้นผิวดวงจันทร์ครั้งสุดท้ายระหว่างภารกิจอะพอลโล 17 ในปี 1972

แท้จริงแล้วภารกิจอาร์ทิมิสทั้งหมด ซึ่งอาจใช้งบประมาณสูงถึง 93,000 ล้านดอลลาร์สหรัฐฯ มีวัตถุประสงค์เพื่อการลงหลักปักฐานสร้างอาณานิคมต่างดาวให้มนุษย์ได้อยู่อาศัยกันในระยะยาว โดยเริ่มจากฐานที่มั่นบนดวงจันทร์ ซึ่งจะปูทางไปสู่การนำมนุษย์เหยียบดาวอังคารได้ภายในช่วงทศวรรษ 2030 หรือไม่เกิน 20 ปีข้างหน้านี้

.

ดังนั้นภารกิจอาร์ทิมิส 1 และ 2 จึงเป็นเสมือนการ "ซ้อมใหญ่" สำหรับภารกิจอาร์ทิมิส 3 ซึ่งจะนำมนุษย์อวกาศหญิงและชาวอเมริกันที่ไม่ใช่คนผิวขาวคนแรก ลงเหยียบพื้นผิวดวงจันทร์ภายในปี 2025 เป็นอย่างเร็ว

.

แม้ภารกิจอาร์ทิมิส 1 จะยังไม่มีมนุษย์เดินทางไปด้วย แต่มีการนำอุปกรณ์ทดสอบต่าง ๆ ที่จะช่วยตระเตรียมการเดินทางในรอบหน้าให้ปลอดภัยและมีประสิทธิภาพยิ่งขึ้น บรรจุเอาไว้ในตัวยานที่แคปซูลของลูกเรือและที่ส่วนของสัมภาระเพื่อเก็บข้อมูลที่เป็นประโยชน์

.

มีการใช้หุ่นจำลองแทนมนุษย์อวกาศในที่นั่งลูกเรือ ซึ่งหุ่นนี้สวมชุดป้องกันที่ได้รับการออกแบบใหม่ ทั้งยังติดตั้งเซนเซอร์วัดแรงสั่นสะเทือนและปริมาณรังสีอันตรายที่มาสัมผัสร่างกาย เพื่อปรับปรุงความปลอดภัยให้กับผู้ปฏิบัติหน้าที่เยือนดวงจันทร์ในอนาคต

.

จัสมิน มอกห์เบลี เป็นหนึ่งในผู้ที่อาจจะได้รับเลือกให้เป็นคนลงไปเดินบนดวงจันทร์ครั้งแรกนับตั้งแต่ปี 1972 เธอเข้าร่วมภารกิจสู้รบมากกว่า 150 ภารกิจกับนาวิกโยธินสหรัฐฯ

นอกจากนี้ยังมีดาวเทียมจิ๋ว CubeSat ขนาดเท่ากล่องรองเท้า ที่จะไปนำไปปล่อยในห้วงอวกาศลึกนอกสถานีอวกาศเป็นครั้งแรก เพื่อทำการทดลองทางชีวภาพซึ่งจะสังเกตปฏิกิริยาของสิ่งมีชีวิตต่าง ๆ เช่นยีสต์ สาหร่าย เห็ดรา และเมล็ดพืช ภายใต้สภาวะแวดล้อมที่ไม่เอื้ออำนวยต่อการดำรงชีพ

.

เจสซิกา วัตคินส์ เป็นอีกหนึ่งคนที่อาจเป็นไปได้ว่า จะได้ลงไปเดินบนดวงจันทร์ เธอเป็นนักวิจัยหลังปริญญาเอก ที่สถาบันเทคโนโลยีแคลิฟอร์เนีย (California Institute of Technology) ซึ่งเป็นที่ที่เธอทำงานเกี่ยวกับ ยานมาร์สคิวริออซิตี (Mars Curiosity)

ภารกิจอาร์ทิมิส 1 จะใช้เวลาทั้งหมด 42 วัน โดยจรวด SLS ที่นำส่งยานนั้น ถูกออกแบบให้มีขนาดใหญ่และทรงพลังเป็นพิเศษยิ่งกว่าที่เคยมีมา เพื่อรองรับภารกิจสำรวจอวกาศที่ยาวนานและต้องขนสัมภาระจำนวนมาก โดยสามารถบรรทุกน้ำหนักได้สูงสุดถึง 95,000 กิโลกรัม ในการทะยานขึ้นสู่วงโคจรระดับต่ำของโลก

.

ในปี 1963 วาเลนตีนา เตเรชโควา ของรัสเซีย เป็นผู้หญิงคนแรกที่ได้เดินทางไปอวกาศ

จรวดที่เป็นแกนกลางของ SLS ติดตั้งเครื่องยนต์ขับดัน RS-25 ทั้งหมด 4 ตัว ขนาบด้วยจรวดขับดันเชื้อเพลิงแข็งอีกคู่หนึ่ง ทำให้แรงขับดันทั้งหมดของจรวด SLS ทรงพลังถึง 39 เมกะนิวตัน เทียบเท่ากับแรงออกตัวของเครื่องบินคองคอร์ดที่มีความเร็วเหนือเสียง 60 ลำรวมกัน ทั้งยังสูงกว่าแรงขับดันของจรวด Saturn V ที่ใช้ในภารกิจอะพอลโลอยู่ 15% และทรงพลังกว่าแรงขับดันของกระสวยอวกาศรุ่นต่าง ๆ ราว 20%

.

จรวด SLS ที่สูงตระหง่านเกือบ 100 เมตร หรือเท่ากับตึก 32 ชั้น จะนำยานโอไรออนที่กว้างขวางกว่ายานในภารกิจอะพอลโลถึงสองเท่า ขึ้นสู่วงโคจรโลกระดับต่ำด้วยความเร็วเกือบ 40,000 กม./ชม. จากนั้นจรวดขับดันเชื้อเพลิงแข็งและแกนกลางจรวดนำส่งจะแยกตัวออก ปลดปล่อยยานโอไรออนให้เดินทางต่อด้วยเครื่องยนต์ขับดันเชื้อเพลิงเยือกแข็ง ซึ่งเป็นไฮโดรเจนและออกซิเจนเหลว 2.7 ล้านลิตร พุ่งทะยานไปในเส้นทางระหว่างโลกกับดวงจันทร์ที่ยาวไกล 380,000 กม.

.

เมื่อไปถึงวงโคจรของดวงจันทร์ ยานโอไรออนจะบินวนรอบแรกโดยเฉียดเข้าใกล้พื้นผิวดวงจันทร์ในระยะเพียง 100 กม. จากนั้นจะเข้าสู่วงโคจรที่ใหญ่กว่าเดิม ซึ่งห่างจากพื้นผิวดวงจันทร์ 65,000 กิโลเมตร และเป็นเขตห้วงอวกาศลึกที่ยังไม่มีผู้ใดเคยไปถึงมาก่อน หลังจากนั้นจะมีการโคจรวนรอบโดยเฉียดเข้าใกล้พื้นผิวดวงจันทร์เป็นครั้งสุดท้าย เพื่อเหวี่ยงตัวเข้าเส้นทางกลับสู่โลก

.

ในวันที่ 10 ต.ค. 2022 คาดว่า ยานโอไรออนจะผ่านเข้าชั้นบรรยากาศโลกด้วยความเร็วสูง ทำให้เกิดความร้อนที่ภายนอกยานเกือบ 3,000 องศาเซลเซียส แต่ร่มชูชีพขนาดยักษ์จะช่วยชะลอความเร็วลง จนยานตกลงสู่มหาสมุทรแปซิฟิกนอกชายฝั่งเมืองซานดิเอโกของรัฐแคลิฟอร์เนียอย่างปลอดภัยตามที่กำหนดไว้

.

เหตุใดต้องใช้เวลาถึงครึ่งศตวรรษเพื่อกลับไปดวงจันทร์ ?

.
หากภารกิจอาร์ทิมิส 1 สำเร็จลงด้วยดี ภารกิจอาร์ทิมิส 2 จะดำเนินการต่อไปในเดือน พ.ค. ปี 2024 โดยในคราวนี้จะทดลองส่งมนุษย์อวกาศให้เดินทางไปกับยานโอไรออนด้วย แต่จะยังคงทำการทดสอบเพียงแค่โคจรรอบดวงจันทร์โดยไม่ลงจอด

.

ส่วนภารกิจอาร์ทิมิส 3 ที่จะเกิดขึ้นในสองปีต่อมา จะส่งมนุษย์อวกาศ 4 คนกลับไปเยือนดวงจันทร์ โดยเลือกผู้หญิงและผู้ชายที่เป็นตัวแทนของความหลากหลายทางเพศและเชื้อชาติเพียง 2 คน ลงเหยียบพื้นและเดินบนดวงจันทร์

.

อาร์นัลโด ตามาโย เมนเดซ (ซ้าย) มนุษย์อวกาศชาวคิวบา กลายเป็นคนผิวสีคนแรกที่ได้เดินทางไปอวกาศในปี 1980

นาซาได้วางภารกิจให้มนุษย์อวกาศที่กลับไปเหยียบดวงจันทร์ครั้งแรกในรอบกว่า 50 ปี ออกสำรวจสิ่งต่าง ๆ ที่เป็นประโยชน์ต่อการตั้งฐานที่มั่นในระยะยาว รวมถึงการเข้าไปสำรวจในเงามืดบริเวณแอ่งหลุมรอบขั้วใต้ของดวงจันทร์ เพื่อเก็บตัวอย่างน้ำแข็งที่คาดว่า จะนำมาใช้บริโภค รวมทั้งใช้สกัดเอาออกซิเจนเพื่อทำอากาศหายใจ และอาจสกัดเอาไฮโดรเจนจากน้ำแข็งเพื่อเป็นเชื้อเพลิงได้ด้วย

.

หลายคนอาจสงสัยว่า เหตุใดมนุษยชาติถึงต้องประวิงเวลานานนับครึ่งศตวรรษ กว่าจะเดินทางกลับไปเยือนดวงจันทร์ได้อีกครั้ง คำถามนี้ทำให้คนที่เชื่อในทฤษฎีสมคบคิดกล่าวหาว่า เหตุการณ์ที่มนุษย์อวกาศชาวอเมริกันในภารกิจอะพอลโลลงเดินบนดวงจันทร์นั้น เป็นเพียงการถ่ายทำภาพยนตร์และไม่ใช่เรื่องที่เกิดขึ้นจริง

.

ชาร์ลี แบล็กเวลล์-ธอมป์สัน ผู้อำนวยการยิงปล่อย กำลังประสานงานในภารกิจอาร์ทิมิส

แต่เมื่อพิจารณาบริบททางประวัติศาสตร์และการเมืองในยุคสงครามเย็นแล้ว ช่วงระหว่างปี 1960-1973 สหรัฐฯตัดสินใจทุ่มงบประมาณในโครงการอะพอลโลเกือบ 26,000 ล้านดอลลาร์สหรัฐ ซึ่งคิดเป็นมูลค่าเทียบเท่ากับเงิน 300,000 ล้านดอลลาร์สหรัฐ ในปัจจุบันโดยไม่เสียดาย ก็เพื่อมุ่งจะแซงหน้าสหภาพโซเวียตที่ปล่อยดาวเทียมสปุตนิก 1 ดาวเทียมดวงแรกของโลกขึ้นสู่ห้วงอวกาศได้ก่อนเมื่อปี 1957

.

อย่างไรก็ตาม สงครามเวียดนามที่ยาวนานและยืดเยื้อในช่วงทศวรรษ 1970 ทำให้ความสนใจต่อการแข่งขันด้านอวกาศของชาติมหาอำนาจจืดจางลง ประธานาธิบดีริชาร์ด นิกสัน ได้สั่งยกเลิกโครงการอะพอลโล ส่วนองค์การด้านอวกาศของสหรัฐฯ ก็หันไปให้ความสนใจต่อปฏิบัติการในวงโคจรระดับต่ำของโลก เช่นภารกิจในสถานีอวกาศนานาชาติหรือการพัฒนากระสวยอวกาศ มากกว่าการส่งคนไปสำรวจยังดวงดาวต่าง ๆ ซึ่งต้องใช้งบประมาณมหาศาล

.

ความสนใจที่จะหวนคืนสู่การเป็นชาติมหาอำนาจด้านอวกาศกลับมาอีกครั้งในปี 2017 เมื่อประธานาธิบดีโดนัลด์ ทรัมป์ ประกาศแผนส่งมนุษย์อวกาศกลับไปเหยียบดวงจันทร์ให้ได้โดยเร็ว เขากล่าวว่า "ครั้งนี้เราจะไม่ทำเพียงแค่ปักธงและทิ้งรอยเท้าเอาไว้เท่านั้น"

.

ยานโอไรออน เป็นการยิงปล่อยครั้งแรกของโครงการอาร์ทิมิส โดยจะใช้ศูนย์อวกาศเคนเนดีของนาซาในรัฐฟลอริดา

เชื่อกันว่า การตัดสินใจของทรัมป์มีเหตุผลอื่นที่นอกเหนือไปจากแรงจูงใจเชิงชาตินิยม ซึ่งต้องการทำให้สหรัฐอเมริกากลับมายิ่งใหญ่อีกครั้งในสายตาชาวโลก โดยเหตุผลที่ว่านี้อาจเป็นแรงจูงใจเชิงธุรกิจ เนื่องจากกิจการด้านเทคโนโลยีอวกาศของเอกชนกำลังมาแรงและมีมูลค่าเพิ่มสูงขึ้นทุกขณะ

.

บัซซ์ อัลดริน นักบินที่ขับยานไปดวงจันทร์ ปืนบันไดลงมาจากยานเตรียมเดินบนพื้นผิวจันทร์ระหว่างภารกิจอะพอลโล 11

ภารกิจอวกาศเพื่อความเท่าเทียมในสังคม

.
ประชากรโลกกว่าครึ่งในปัจจุบัน ยังไม่เคยมีโอกาสได้เห็นมนุษย์ในรุ่นของตนก้าวเดินบนดวงจันทร์ แต่ในภารกิจอาร์ทิมิส 3 พวกเขาจะได้พบเห็นสิ่งที่แตกต่างออกไป นั่นก็คือคู่มนุษย์อวกาศที่เป็นผู้หญิงและชายอเมริกันผิวสี จะลงเดินสำรวจบนพื้นผิวดาวบริวารของโลกด้วยกัน

.

การเดินทางสู่ดวงจันทร์ครั้งนี้ ใช้เวลาในการเตรียมตัวนานกว่า 10 ปีแล้ว

มนุษย์อวกาศ 18 คนที่ได้รับคัดเลือกให้เข้าร่วมในภารกิจอาร์ทิมิสนั้น ครึ่งหนึ่งเป็นผู้หญิงและอีกครึ่งหนึ่งเป็นชายอเมริกันผิวสี พวกเขาจะเป็นผู้เริ่มต้นบทใหม่ของประวัติศาสตร์การสำรวจอวกาศที่เปิดกว้าง ทั้งยอมรับความหลากหลายทางเพศและเชื้อชาติมากขึ้น ไม่ถูกครอบงำอยู่ภายใต้อิทธิพลของผู้ชายผิวขาวเท่านั้นอีกต่อไป

.

ตามสถิติเดิมของนาซาที่บันทึกไว้จนถึงเดือน พ.ย. 2021 มีผู้หญิงเพียง 75 คน ในกลุ่มของมนุษย์อวกาศที่เคยออกปฏิบัติภารกิจนอกโลกทั้งหมด 600 คน นอกจากนี้ยังมีชาวอเมริกันผิวดำเพียง 14 คน และชาวอเมริกันเชื้อสายเอเชียอีก 14 คน อยู่ในบรรดาผู้ได้รับคัดเลือกให้ทำหน้าที่นักบินอวกาศของนาซาทั้งหมด 330 คน

.

ความไม่เท่าเทียมและการกีดกันเลือกปฏิบัตินี้ เกิดขึ้นในสังคมอเมริกันมาเป็นเวลานาน ทำให้คนรุ่นใหม่ในแวดวงวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีเล็งเห็นถึงความสำคัญในการเร่งแก้ไขปัญหาดังกล่าว ซึ่งภารกิจอาร์ทิมิสนับเป็นโอกาสอันดีที่จะเริ่มยุคของการสำรวจอวกาศเพื่อทุกคนในสังคม โดยเปิดทางให้ได้เข้าถึงทรัพยากรและความก้าวหน้าในพื้นที่นอกโลกอย่างถ้วนทั่วเท่าเทียมกัน

.

ภารกิจอาร์ทิมิส มีเป้าหมายในการนำมนุษย์ขึ้นไปอยู่บนดวงจันทร์ในระยะยาว

ที่มา : BBC https://www.bbc.com/thai/international-62679439