ชื่อเรื่อง : ผลกระทบทางสุขภาพจากการใช้พาราควอตและแนวทางจัดการความเสี่ยง กรณีศึกษา ตำบลปงสนุก อำเภอเวียงสา จังหวัดน่าน
ชื่อผู้แต่ง : พันธ์เทพ เพชรผึ้ง
แหล่งที่มา : วารสารเภสัชกรรมไทย ปีที่ 7, เล่มที่ 2, ก.ค.-ธ.ค. 2558, หน้า 251-258
บทคัดย่อ :
วัตถุประสงค์: เพื่อประเมินผลกระทบทางสุขภาพจากการใช้พาราควอตในการเกษตรและจัดทำโครงการนำร่องเพื่อจัดการความเสี่ยงโดยใช้กลไกแบบมีส่วนร่วมของชุมชน
วิธีการวิจัย: การวิจัยนี้เป็นการศึกษาเชิงวิเคราะห์แบบตัดขวางซึ่งเก็บข้อมูลจากเกษตรกรผู้ใช้พาราควอตในการเกษตร 147 คน ที่เลือกมาอย่างสุ่มจากทั้งหมด 220 คน ในตำบลปงสนุก อำเภอเวียงสา จังหวัดน่าน การเก็บข้อมูลผลกระทบทางสุขภาพและพฤติกรรมการป้องกันอันตรายใช้การสัมภาษณ์ตามแบบบันทึกข้อมูลที่พัฒนาขึ้น ผู้วิจัยพัฒนาแนวทางจัดการความเสี่ยงแบบมีส่วนร่วมกับชุมชน โดยใช้มาตรการการลดปริมาณการใช้พาราควอต
ผลการวิจัย: เกษตรกรร้อยละ 54.4 รายงานว่า เกิดผลกระทบทางลบต่อสุขภาพจากการใช้พาราควอต โดยร้อยละ 41.5 เกิด ผิวหนังอักเสบ ร้อยละ 17.0 เกิดอาการตาอักเสบ ร้อยละ 6.8 เกิดภาวะหายใจลำบากหรือไอ ร้อยละ 12.2 เกิดอาการคลื่นไส้ อาเจียน ร้อยละ 2.0 เล็บมีลักษณะผิดรูป และร้อยละ 12.9 เกิดอาการเวียนศีรษะ เพศชายรายงานว่า มีผลกระทบต่อสุขภาพ มากกว่าเพศหญิง 2.5 เท่าตัว (odds ratio = 2.50; 95%CI=1.1-5.7, p=0.039) ปริมาณการใช้พาราควอตในไร่ข้าวโพดสำหรับ เลี้ยงสัตว์ในช่วงฤดูฝนที่เพิ่มขึ้นทุก 1 ลิตร สัมพันธ์กับโอกาสเกิดผลกระทบต่อสุขภาพ 1.03 เท่า (odds ratio = 1.03; 95%CI= 1.00-1.06, p=0.039) การไม่สวมหน้ากากปิดปากปิดจมูกหรือสวมเป็นครั้งคราว สัมพันธ์กับการเพิ่มโอกาสเกิดผลกระทบ 6.03 เท่าตัว (95%CI = 2.55-14.26, p<0.001) การไม่สวมถุงมือหรือสวมเป็นครั้งคราวเพิ่มโอกาสเกิดผลกระทบ 3.80 เท่าตัว (95%CI = 1.70-8.52, p<0.001) ชุดและอุปกรณ์ป้องกันที่เกษตรกรมักปฏิเสธการใส่เรียงลำดับจากมากไปน้อยดังนี้ ผ้ายางคลุมตัว แว่น กันสารเคมี ถุงมือ หน้ากากปิดปากปิดจมูก และเสื้อแขนยาว (ร้อยละ 67.4, 53.1, 8.8, 6.1, และ 2.0 ตามล าดับ) สำหรับโครงการนำร่องเพื่อจัดการความเสี่ยงที่ชุมชนมีส่วนร่วมในการศึกษานี้คือ การใช้น้ำหมักจุลินทรีย์ผสมเพื่อลดปริมาณการใช้ พาราควอตในการกำจัดวัชพืช และการลดพื้นที่ปลูกข้าวโพดเลี้ยงสัตว์
สรุป: ผลกระทบทางสุขภาพเกือบครึ่งหนึ่งเกิดที่ผิวหนัง การใช้พาราควอตปริมาณมากเกิดจากการทำไร่ข้าวโพดเลี้ยงสัตว์ การใช้น้ำหมักชีวภาพทดแทนพาราควอตบางส่วนในการกำจัดวัชพืชและการลดพื้นที่ปลูกข้าวโพดเลี้ยงสัตว์อาจจะเป็นมาตรการสำคัญที่จะช่วยลดผลกระทบทางสุขภาพได้
#paraquat #พาราควอต #สารเคมีอันตรายทางการเกษตร
